به گزارش خبرگزاری «حوزه» از مشهد، حجت الاسلام و المسلمين مهدي شريعتي تبار با اعلام اين خبر اظهار كرد: اصل این طرح بنا بر نظر و ابتکار سرپرست گروه، آیت الله واعظ زاده خراسانی و با اشراف ایشان شکل گرفت. این استاد در ابتدا به عنوان یک کار تحقیقی در کنگره شیخ طوسی مباحث لغوی و بلاغی تفسیر التبیان شیخ طوسی را فیش برداری کردند. امّا پس از مشخص شدن حجم انبوه کار، بر آن شد تمام الفاظ قرآن را در کتب لغت بلاغت و تفسیر مورد توجه قرار دهند که نتیجه آن شکل گیری اثر فاخری چون کتاب «المعجم فی فقه لغة القرآن» شد.
وي بيان كرد: اين کتاب ارزشمند مربوط به حوزه الفاظ، مفردات قرآن، بلاغت و اعجاز بلاغي است که در آن هر یک از کلمات قرآن به ترتیب حروف تهجّی (الفبایی) با سه رویکرد لغوی، بلاغی و تفسیری مورد بحث و بررسی قرار می گیرد.
حجت الاسلام و المسلمین شريعتي تبار افزود: مراحل کار به گونهای است که در آن سیر تحول و تطور معنایی هر یک از کلمات قرآن در نزد دانشمندان علم لغت و بلاغت و تفسیر مورد توجه قرار گرفته و تمام مطالب مربوط به بحث های لغوی، تفسیری و بلاغی و غیره هر یک از آن ها با رعایت ترتیب زمانی در یک جا گردآوری شده تا امکان تطبیق و مقایسه دیدگاه ها برای خوانندگان و پژوهشگران فراهم شود.
وي با بيان اين مطلب كه با توجه به اهمیت و نقش مهم اين اثر ارزشمند، در سال 1384 ه. ش بنا به توصیه مقام معظم رهبری عنوان «الموسوعة القرآنيّة الكبرى» به نام این کتاب اضافه شد، عنوان كرد: 29 جلد از اين موسوعه بزرگ قرآنی تحت اشراف و نظارت آیت الله محمد واعظ زاده خراسانی انجام شده و بقیّه مجلّدات نيز در دست تالیف و تحقیق است.
مديرعامل بنياد پژوهشهاي اسلامي آستان قدس رضوي، اضافه كرد: این کتاب دارای 4بخش است و بخش نخست با عنوان «نصوص لغویّة» تمام متون لغت که از قرن اول هجری تاکنون در مورد کلمات قرآنی انتخاب و جمع آوری شده و به ترتیب تاریخ زندگی مؤلّفين تنظیم شده است.
وي بيان كرد: در بخش دوم از اين كتاب، همه متون تفسیری از قرن اول هجری تا زمان معاصر ذیل عنوان «نصوص تفسیریّة » با شیوه ای خاص که غالبا با حذف و ارجاع مکررات همراه بوده، جمع آوری و تنظیم شده است.
حجت الاسلام و المسلمین شريعتي تبار گفت: در اين قسمت دريايي از معارف جمع شده، به نحوي كه اگر هر جوينده معارف قرآني بخواهد در موضوعي از معارف وارد شود با مراجعه به اين كتاب به مباحث تفسيري متنوع كلامي فلسفي، عرفاني، اجتماعي، اخلاقي و ديدگاههاي متفاوت دست يافته، با دهها نکته تفسیری و بلاغی مواجه شده و از مراجعه به کتاب های دیگر بی نیاز خواهد شد.
وي افزود: در برخي از کلمات مانند أعلام قرآني مباحث تاريخي اضافه شده و در مورد كلماتي كه مربوط به حيوانات بوده بهكتاب هاي حيوان شناسي و براي كلمات مرتبط به مكان ها بهكتابهاي جغرافيا مراجعه شده تا از اين جهت نيز كتاب كامل باشد.
مديرعامل بنياد پژوهشهاي اسلامي آستان قدس رضوي، ابراز كرد: در بخش سوم از اين كتاب ارزشمند، سیر تحول معنایی و لغوی هرکلمه تحت عنوان «الأصول اللّغویّه» مورد بررسی قرار گرفته، به کاربردهای حقیقی و مجازی هر کلمه اشاره شده و ارتباط معناي حقيقي و مجازي بيان شده است.
وي خاطرنشان کرد: بخش آخر که می توان آن را بخش اساسی و خیلی مهم کار نامید، به کاربردهای متعدد الفاظ قرآنی و میزان ارتباط آن ها با یکدیگر اختصاص دارد که به قلم توانای استاد محمد واعظ زاده خراسانی تحت عنوان «الاستعمال القرآنی» تحریر شده است. ایشان در این بخش، با سبکی جدید و متاثر از شیوه تفسیری قرآن به قرآن، جایگاه هر کلمه قرآنی را بنا بر یافته های علم لغت و بلاغت و تفسیر مشخص کرده که در نوع خود کم نظیر است.